Hayalet Mutfak (ghost kitchen) Nedir?

Hayalet Mutfak (ghost kitchen) Nedir?

Hayalet mutfaklar(ghost kitchen); diğer bilinen adlarıyla, karanlık mutfaklar(dark kitchen), sanal mutfak(virtual kitchen), bulut mutfaklar(cloud kitchen) olarak piyasaya oldukça adını yaymış durumda görünüyor. Pandemi ile birlikte alışkanlıklarımızın oldukça yer değiştiği bir dönem geçirdik. Her geçen zamanın akıl almaz teknolojilere kapı araladığını düşünürsek hayalet mutfaklar restoran sektöründe çok konuşulacağa benziyor. Muhtemelen önümüzdeki yeni trend şüphesiz ki bu hayalet mutfaklar..

Yaşadığımız yüzyılda her sektörde büyük bir değişim meydana geliyor. Sektördeki dijitalleşme, teknoloji alt yapısın gelişmesi, değişen dünyanın tüm şartlarını yerinden etti. Geleneksel restoran kültürü yerini, maliyetleri düşük, personel sayısı az, kira maliyetleri en aza indirgenmiş, teslimat koşullarının hızlı olduğu bulut mutfaklara bırakır mı? Bu sorunun cevabına siz karar verin o halde biraz bahsedelim.

Amerika birleşik devletlerin yapılan bir araştırmaya göre tüketicilerin %60’ı haftada en az bir kez evinden, oturduğu koltuktan teslim alma siparişi veriyor. E-ticaret alışveriş yapma oranları verileri göz önüne alındığında Amerika gibi toplumun dijital kanalları kullanma oranı yüksek ülkelere göre Türkiye’de bu işin daha çok başında. Özellikle ülkece sevdiğimiz restorandan alışveriş yapma, ailecek gitme, sepet siparişi verme oranımız bir hayli yüksek, sevdiğimiz restorana bağlanma oranımız çok yüksek oluyor.

Toplum olarak en sevdiğimiz yiyeceklere çevrimiçi göz atıyor ve en sevdiğimiz yemekleri doğrudan oturduğumuz yerden sipariş veriyoruz. Restorana ve müşterilere sunulan deneyime göre değer veriyor ve bu deneyimi teslimata geçerken nasıl sürdürebileceği konusunu merak ediyoruz.

Peki, nedir bu hayalet mutfak?

Hayalet mutfak, geleneksel restoran mantığından daha farklı bir yapıya sahip olmakla birlikte yemek dağıtım servisi için optimize edilmiş ticari bir işletmelerdir. Kurulan her bir hayalet mutfak kendi bölgesinde yüksek bir sepet sipariş hacmini içerisinde bulundurur. Geleneksel restoranlara göre dışarıdan baktığınızda iştahınızı kabartacak vitrinleri yoktur, oturmalı olarak müşterilerine hizmet vermezler. Çalışan sadece dijital kanallardan gelen siparişleri hazırlamakla ve sepet siparişini taşıyan kuryeye teslim etmek zorundadır. Fiziksel bir gösterişten ziyade varlığınızın çok büyük bir kısmı dijital kanallar üzerinden yürümektedir.
Dijital kanallar üzerinden verilen siparişlerde müşterilerin ne kadar hassas bir yapıya sahip olduğunu bilmekte fayda var. Çünkü oturmalı bir servis verdiğiniz restoranda gelen müşterileri karşılarsınız, onlarla birebir iletişim halinde olursunuz, sohbet edersiniz, tabiri caizse esnaflığınızı konuşturursunuz. Sıcak dokunuşlar, güzel muhabbetler devreye girer, sıcak pazarlama yaparak müşterileri hızlı bir şekilde kazanmaya başlarsınız. Ürünleriniz ve özellikle sizlerden memnun kalan müşteriler tekrar gelecektir. Aynı durum hayalet mutfaklar için geçerli olmaya bilir, çünkü hayalet mutfakların yeni ve bir o kadar farklı jargonları vardır.

Günümüz rekabet koşullarını düşündüğümüzde, mevcut talebe göre çalışan bir hayalet mutfak veya hayalet restoran modelleri teslimat hizmetini en üst düzeye çıkarmakla yükümlüdür.

Hayalet Mutfaklar Nasıl Çalışır?

Öncelikle hayalet mutfak olarak yapmanız gereken en önemli işlerin başında, cadde üzerinde olmayan arka sokaklarda düşük kirası olan mutfak konseptine uygun olabilecek bir dükkân kiralayarak işe başlamaktır. Farklı ürün gruplarında olması gereken mutfak ekipmanlarını kurduktan sonra, işin büyük bir kısmını oluşturacak olan ve en önemlisi size para kazandıracak olan dijital kanallara kayıt olmanız gerekmektir. Bunun için günümüzde en çok yemek siparişinin verildiği yemek grubu pazaryerlerinde sanal bir dükkân açmakla işe devam edebilirsiniz. Trendyol Yemek, Getir Yemek, Yemeksepeti ve son zamanlarda piyasaya hızlı bir giriş yapan Migros Yemek’e kayıt olmak işin başlangıcını sağlayacaktır. Hemen ardından yapmanız gereken gelen siparişleri hazırlamak olacak.

Hayalet mutfakların en önemli organlarından biri de tabi ki teslimat konusu, bu konuda mutfağınız için yapmanız gereken bir kurye ile anlaşmak olacak. Günümüzde bu işi hakkıyla yapan birçok lojistik kurye hizmeti sağlayan şirket var, ister kendi kuryenizle çalışabilir, dilerseniz farklı teslimat seçenekleriyle aylık veya teslimat başına ücretler ile kurye şirketiyle anlaşma sağlayabilirsiniz. Yemeğin kalitesi ve müşteri memnuniyetiyle vaktinizi harcarken birde odak noktanızı kuryeye vermek istemiyorsanız bir şirketle anlaşmak daha mantıklı olacaktır.

Esasen hayalet mutfaklar çok da yeni keşfedilen bir iş değil hatta dominos pizzaları ilk hayalet mutfaklar olarak nitelendirebiliriz. Pizza alanında dünyanın birçok noktasına teslimat gerçekleştiren dominos gerçekleştirmiş olduğu başarılı operasyon ile hayalet mutfakların önündeki en belirgin örnektir.

Hayalet Mutfak Nasıl Bir Avantaj Sağlar?

1. Düşük Kira Maliyeti
   Hayalet mutfağın sağlamış olduğu önemli avantajlarından birisi düşük kira maliyetli olmasıdır. Çünkü hayalet mutfaktan verilen siparişlerde müşteri yemeğin nerden geldiği ile ilgilenmez yemeğin kalitesine ve geliş hızına bakar. Lüks semtlerde dahi sokak aralarında tutulacak düşük metrekareli dükkânlar hayalet mutfak kurmanızı sağlayacaktır. Bunun için hayalet mutfakta yüksek kira gideri olmaz, vitrininizi sergileyeceğiniz bir bölüme ihtiyaç yoktur. Müşterilerin gelip oturacağı bir bölüme de ihtiyaç olmadığı için küçük alanlarda hizmet vermek avantajlı bir konuma getirecektir.
2. Düşük Maliyetli Ekipman Yatırımı
   Hayalet mutfaklarda müşterilerin gelip oturacağız koltuklar, dışarıdan dikkat çekebileceğiniz büyük reklam panoları, tabelalara ihtiyaç olmadığı için ekipman yatırım maliyetiniz oldukça düşük olacaktır. Siparişlerinizi kolayca ve hızlı bir şekilde hazırlayabileceğiniz bir alana sahip olmanız büyük bir avantaj olacaktır. Geleneksel restoranlarda bulunan ışıklı avizelere ya da gösterişli mobilyalara para harcamaya gerek kalmayacaktır. Sade kullanışlı ve sadece küçük dokunuşlarla hazırlayabileceğiniz ve sepet siparişinizi hazırlayabileceğiniz mutfak ekipmanları tüm işinizi rahatlıkla görebilecektir.
3. Az Sayıda Personel
   Geleneksel restoranlarda olduğu gibi çok sayıda personele gerek kalmadan, belirlediğiniz ürün gruplarının başında bulunan mutfak servis personelleriyle hayalet mutfaklarda yüksek ciro elde etmeniz mümkün. Ortalama 50 metrekarelik bir dükkânda 6 marka ile başlayabilirseniz. Her istasyona 2 personel koymanız halinde personel maliyetiniz oldukça düşük olacaktır.
4. Düşük İşçilik Maliyeti
   Hayalet mutfakların en önemli özelliklerinin başında kolay ve hızlıca hazırlanan hatta bazen üretim tesislerinden hazır gelen ürünlerin satışı gelmektedir. Ustalık gerektiren bazı gıda ürünlerinin tersine bulut mutfaklarda yarı pişmiş ya da donuk gelen ürünler yüksek ustalık ve kabiliyet gerektiren maliyet fazlalıklarının da önüne geçer.
5. Tek Bir Mutfakta Birçok Farklı Ürün Grubu
   Eğer bir kebapçı iseniz dükkânınızda sergileyeceğiz ve ürünlerin tanıtımını yapacağız alan kısıtlıdır. Çünkü dükkân içerisindeki tüm senaryolarınız genelde kebap ve ızgara çeşitleri üzerine kurulu olacaktır. Eğer bir tatlıcı iseniz ve  kendinizi tatlı alanında geliştirmiş bir girişimci iseniz veyahut bir usta iseniz sadece bu alanlarda bir mutfak ve ekipman ihtiyacınız olacaktır. Hayalet mutfaklarda ucuz işçilik maliyetleri ve düşük ustalık becerileri kapsamında  hareket ettiğiniz için biden fazla hatta kapasitenize göre onlarca farklı ürün grubu ile satış yapabilirsiniz. İster tatlı  satın, ister salata satın, ister döner satın istasyonlarınızı ona göre organize ettiğinizde kazançlı olan siz olacaksınız.

   

6. Düşük Metrekarede Yüksek Ciro
   Bahsettiğimiz gibi hayalet mutfakların en belirgin özelliklerinden biri kurmuş olduğunuz ve ürün grubuna göre optimize ettiğiniz istasyonların alanlarının küçük metrekarelere kurulu olmasıdır. Kurmuş olduğunuz mutfağın ortalama büyüklüğünü 50 ila 100 metrekare olduğunu varsayarsak içerisinde bulunduracağınız farklı sektör ve ürün grubuna ait 8 ila 10 marka ile farklı arayışta olan tüm müşteri kitlelerine hitap edebileceksiniz. Bu da sizlere küçük metrekare ölçülerinde (lokasyona ve ürün kalitesine bağlı olarak) yüksek kazançlar elde etmenize yardımcı olacaktır.
7. Farklı Yemek Grubu Pazaryerlerinde Ürün Sergileme
   Yeni nesil olarak adlandırılan hayalet mutfaklarda bir yatırımcı veya girişimci için en kolay olan şey zaten çok ciddi miktarda reklam bütçeleri harcayan ve tüm ulusal medyada reklam çalışmalarını yürüten yemek grubu pazaryerlerinde satış yapmak olacaktır. Trendyol yemek, Yemeksepeti, getir yemek ve son dönemde piyasaya hızla giriş yapan Migros yemek sizin yerinize pazarlama hizmeti sunuyor diyebiliriz. Tabiki aldığı komisyonlar çerçevesinde ve yaptığı kampanyalar sayesinde ciddi cirolar çekmenizi sağlayabilir. Burada önemli olan iyi bir muhasebe sistemiyle ve karlılık hesaplarıyla hareket etmeniz olacak. Pazaryerleri konusunda danışmak istediğiniz konuları dijital tarifler ekibine danışarak bu konuda profesyonel destek alabilirsiniz.
   
8. Düşük Reklam Bütçesi
   Bir restoranda dükkanın kirası ne ise bir online satış merkezinde dijital kanallara ödenen reklam bütçeleri de sanal ticaretin kiralarıdır diyebiliriz. Son dönemlerde iç piyasada e-ticarete olan ilgi hızlı bir şekilde rekabetçi bir piyasa ortaya çıkardı. Google veya Facebook, Instagram gibi platformlarda varlığınızı sürdürmeniz ve sanal mağazanıza ya da sanal restoranınıza müşteri çekmek için hatırı sayılır reklam bütçeleri kullanmak gerekecek. Peki, neden düşün reklam bütçesi diyoruz. Yukarıda bahsettiğimiz gibi hayalet mutfakların pazarlanmasında ve aslında var olmasında en büyük etkenlerden biri yemek grubu pazaryerleri diyebiliriz. Çünkü onlar ulusal rekabet koşulları çerçevesinde gereken tüm reklam hizmetini sağlıyorlar. İlk zamanlar için düşük reklam maliyetleri çerçevesinde hareket etmek istiyorsanız en makul fikir pazaryerlerinde bir sanal mağaza açıp biran evvel satışa başlamış olacak. Dijital pazarlama konusunda ve e-ticaret alt yapısı konusunda çalışmalar yapıp kendi platformunuz üzerinden bir satış politikanız olacaksa bununla ilgili bir ekip kurmanız gerekebilir veya profesyonel destek veren bir ekiple çalışabilirsiniz. Dijital tarifler olarak dijital pazarlama konusunda profesyonel bir destek alıp işlerinizi kolaylaştırabilirsiniz.

   Özetle, hayalet mutfakların avantajlarını saymakla bitiremeyiz. Her işte olduğu gibi bu işte de en önemli konuların başında doğru yerde, doğru zamanda, doğru kişilerle yatırım yapmak gerekebilir. Hayalet mutfak işinde yüksek karlılık var mı? Evet, var ama geliri en düzeye çıkarma hedefi varken en önemli olan maliyetleri olabildiğince aza indirmektir. Günümüz koşullarında az bir sermaye ile bir hayalet mutfak kurulabilir. Yemek konusundaki ve girişim konusundaki tutkunuz, işinize olan aşkınız sizi muhakkak iyi bir yerlere getirecektir. Hangi iş grubu, hangi iş bölümü olursa olsun en büyük yatırım işinize olan bağlılığınız ve başarı azminiz olacaktır.